Η Χάλκη είναι ένα από τα νησιά του νοτιοανατολικού Αιγαίου στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων με 478 κατοίκους. Βρίσκεται 5 μίλια δυτικά από το ακρωτήριο Αρμενιστής της Ρόδου, ΝΑ. της Τήλου, στο ΒΑ. Καρπάθιο πέλαγος. Η επιφάνεια του νησιού είναι 28 τ.χλμ. με ανάπτυγμα ακτής 34 χιλιομέτρων. Για την προέλευση της ονομασίας του νησιού υπάρχουν δύο εκδοχές: ονομάστηκε έτσι είτε από τα ορυχεία και τα εργαστήρια επεξεργασίας χαλκού που υπήρχαν στο νησί κατά την αρχαιότητα, είτε από τη φοινικική λέξη “κάρκι” ή “κάλχι” που σημαίνει “πορφύρα”, το όστρακο που υπήρχε άφθονο στις ακτές του νησιού τότε και το οποίο εμπορεύονταν οι Φοίνικες, εκδοχή που είναι και η πιθανότερη. Η Χάλκη έχει ανακηρυχθεί ως “Το νησί της Ειρήνης και της Φιλίας των Νέων όλου του Κόσμου” και αυτό έχει ως αποτέλεσμα το νησί να το επισκέπτεται μεγάλος αριθμός νέων από όλο τον κόσμο. Τα τελευταία χρόνια όμως είναι μεγαλύτερος ο αριθμός από επισκέπτες της τρίτης ηλικίας.
Γεωγραφικά Στοιχεία
Γενικά το έδαφος της Χάλκης είναι ημιορεινό και άγονο. Υψηλότερες κορυφές είναι το Μεροβίγλι (593 μ.) στο ΒΑ. τμήμα της νήσου και ο Προφήτης Ηλίας (578 μ.) στο κεντρικό τμήμα. Οι δε ακτές είναι επί το πλείστον απότομες και βραχώδεις με μικρές παραλίες με άμμο και κροκάλες κυρίως στο βόρειο και νότιο τμήμα της νήσου. Τα νερά της θάλασσας γύρω από το νησί, είναι τα πιο καθαρά που έχει δει ποτέ κανείς.
Στο ΝΑ. άκρο σχηματίζεται το ακρωτήριο Κρεβάτι, βόρεια του οποίου εκτείνεται ο όρμος Ημπορ(ε)ιός (εκ του Εμπορειό) στο μυχό του οποίου βρίσκεται και το ομώνυμο χωριό Χάλκη, ή Ημποριό. Ο οικισμός είναι πανέμορφος, με κατοικίες νεοκλασικής αρχιτεκτονικής, που φανερώνουν μεγαλείο αλλοτινών καιρών. Το ΒΑ. άκρο καταλήγει στο ακρωτήριο Λιμανάρι, ενώ στο ΒΔ. άκρο σχηματίζεται μικρή χερσόνησος που καταλήγει στο ακρωτήριο Κέφαλος.
Η γενική όψη της Χάλκης χαρακτηρίζεται ως ορεινή πλην όμως τα ορεινά συγκροτήματα διακόπτονται από πεδινές μικρές ή μεγάλες εκτάσεις, όπως η κοιλάδα των Ζιών, του Ποντάμου, το Λεντάκι, του Κισσού κ.λπ. Σε αυτές τις κοιλάδες υπήρξε κατά την αρχαιότητα πλούσια παραγωγή δημητριακών η οποία ευνοούνταν από το έδαφος αλλά και το εύκρατο μεσημβρινό κλίμα της Χάλκης. Σύμφωνα με το βιβλίο “η Χάλκη της Δωδεκανήσου” του Κ. Ηλιάδη, η καρπερότητα του εδάφους της Χάλκης είχε εκθειαστεί από αρχαίους συγγραφείς, όπως ο Θεόφραστος στο έργο του “Περί φυτών και ιστορίας”.
Σημειώνεται ότι μεταξύ Χάλκης και Ρόδου υφίστανται πολλές μικρές νησίδες, βραχονησίδες και ύφαλοι που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Μεγαλύτερη αυτών των νησίδων είναι η Αλιμιά.
Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας (πρόγραμμα Καλλικράτης) το 2011, δεν επήλθε μεταβολή στη διοικητική κατάσταση του Δήμου Χάλκης, σύμφωνα με το άρθρο 1, παρ. 2.10.Γ.
Με βάση τα παραπάνω, ο Δήμος Χάλκης περιλαμβάνει τη νήσο Χάλκη και τις νησίδες: Άγιος Θεόδωρος, Νησάκι, Αλιμιά, Κάτω Πρασούα, Κολόφονας, Κρεβάτι, Μαελονήσι, Μακρύ, Νήπουρι, Πάνω Πρασούα, Στρογγύλη, Σφύρα,Τραγούσα, Τσούκα, Νήσος Πλατεία.
Προστατευόμενη Τοποθεσία
Η Νήσος Χάλκη, οι νησίδες Κολοφώνας, Πάνω Πρασούδα, Τραγούσα, Στρογγύλι, Άγιος Θεόδωρος, Μαελονήσι, Αλιμιά, Κρεβάτια, Νησάκι, Μακρύ και οι παράκτιες περιοχές τους, συνολικής έκτασης 353,2 τ.χλμ., είναι προστατευόμενοι βιότοποι του Natura 2000 με κωδικό GR4210026. Η περιοχή είναι σημαντική για την αναπαραγωγή θαλασσοπουλιών. Στα προστατευόμενα είδη της ορνιθοπανίδας περιλαμβάνονται: μαυροπετρίτες, αιγαιόγλαροι, μουστακοτσιροβάκοι, κ.α.